Metse-BTS    Begeleiding, Training en Scholing

Zouten 

Zout is een belangrijke smaakmaker in ons eten. Keukenzout is natriumchloride en 1 gram bestaat uit 400 mg natriumionen en 600 mg chloorionen. Ionen zijn goede stroomgeleiders en spelen een rol bij het doorgeven van prikkels door zenuwen, bij het samentrekken van spieren en bij het regelen van de bloeddruk. Per dag hebben we 1 gram zout nodig en we krijgen 10 - 12 gram zout binnen. Een hoge natriumchlorideinname kan een verhoogde bloeddruk en kans op hart- en vaatziekten geven. Jaarlijks sterven in Nederland door teveel natriumchlorideinname ongeveer 2600 mensen aan herseninfarcten en 2500 mensen aan hartinfarcten. Als de nieren natriumionen uitscheiden, wordt het hormoon renine aangemaakt, dat de concentratie van het eiwit angiotensine II verhoogt. Deze stof geeft vernauwing van de bloedvaten, waardoor de bloeddruk stijgt. Renine zorgt ervoor, dat het lichaam vocht vasthoudt, waardoor de bloeddruk verder stijgt. Kant en klaar maaltijden zoals Oosterse maaltijden bevatten vaak teveel keukenzout. Andere producten met veel keukenzout zijn blikgroenten, tomatensaus, chips, koekjes, soep, kant en klaarmaaltijden, ansjovis, aardappelkroketten, augurken en olijven. Zouten, die kalium of magnesiumionen bevatten zijn goede alternatieven voor natriumchloride, mits ze wel jodium (voor het schildklierhormoon) bevatten. Smaakpupillen wennen aan zout, maar het ontwennen gaat net zo gemakkelijk. Kaliumionen zorgen ervoor, dat zenuwprikkels goed geleid worden. Samen met natriumionen spelen kaliumionen een rol bij de vochthuishouding en de regeling van de bloeddruk. De nieren houden de hoeveelheid kaliumionen in het lichaam constant. Bij een teveel aan kaliumionen wordt 90 % van het overschot via de urine uitgescheiden en de rest via de ontlasting. Bij een tekort aan kaliumionen worden er vrijwel geen kaliumionen uitgescheiden. Er is geen aanbevolen dagelijkse hoeveelheid kaliumionen. De nieren regelen het kaliumniveau. Kalium komt vooral voor in groente en fruit, aardappelen en vlees, maar ook in brood, melk en noten. In het buitenland worden wel aanbevelingen gedaan voor de kaliuminname: 3500 mg per dag. In Nederland gaan we ervan uit, dat gezonde voeding voldoende kalium levert. JOZO natriumarm zout (30 % NaCl, 70 % KCl, beetje jodide voor de schildklier) is een aanrader

Zout is ook een conserveringsmiddel. Toen er nog geen koelkasten waren, werden zouten gebruikt als conserveermiddel en nu worden nog steeds zouten toegevoegd om de groenten te conserveren in potten of blikken,. In Salzkammergut in Oostenrijk zijn de mensen door de zoutmijnen rijk geworden.

Test over Zout

1. Wie nooit zout over zijn eten gooit, krijgt niet teveel zout binnen.

2. Als je veel zweet, moet je veel zout eten.

3. Als je eten met een zoute smaak vermijdt, krijg je automatisch minder zout binnen.